SAKIN!

Yine Hata Yaptım!

Sınav günü yine sabahlamıştı Seçil. Bütün bir haftası böyle geçmişti. Vize ve final haftalarının gereği buydu onun için. Uykusuz geceler, sabaha kadar ders çalışmak, yorgun gözler ve kapanmamak için direnen göz kapakları… İşini son dakikaya bırakan bir öğrenci değildi aslında. Derslerine zamanında ve düzenli gider, dikkatlice hocalarını dinler ve notlarını alırdı. Bu notları okumayı sınav haftasına bırakmaz, düzenli bir şekilde çalışırdı. Buna rağmen vize ve final haftaları böyle yoğun geçerdi. Neden böyle geçtiğine bir türlü anlam veremezdi.

Sınav haftaları sadece uykusuz da geçmezdi üstelik. Bu haftalarda iştahı kapanır, yemek yiyemez olurdu. Ayrıca kendini de ihmal eder, öz bakımını tamamen bırakırdı. Bir hata yaptığında çok öfkelenir ve kendini yargılamaya başlardı. Amam öfkesi bu haftaya özgü değildi. Bu durum hayatın diğer sahnelerindeki kendine olan tavırlarına da yansıyordu. Bir şeyi yanlışlıkla düşürse “Sakarsın.” iletilmesi gereken bir şeyi unutsa “Nasıl unutabilirsin?” şeklinde kendini yargılayan ve öfkeli cümlelerle doluydu zihni. Ama bu haftalarda o cümlelerin sayısı arttıkça artıyor, içini başka bir huzursuzluk kaplıyordu.   

Seçil bilseydi anlamlandırabilecekti bu huzursuzluğunu aslında. Bilseydi hatadan kaçmaya çalışmak böyle hissetmesine sebep veriyordu oysa. Kaçmaya çalıştığı o şey onu böyle yoruyordu. Ve yordukça da gözünde büyüyordu hatalar. Aslında minicik olsa bile…

Peki neden kaçıyordu Seçil bu hatalardan? Hatalardan neden korkuyordu? Oysaki hata yapıp ders çıkaranlar kendini geliştirenlerdi. Bu gerçeği, hataların onu ne çok geliştirdiğini bilseydi de kaçar mıydı onlardan?

Her insanın hataları vardır. Bu hatalara verilen tepki insandan insana değişir. Bazıları için bir gelişim basamağı olur bu hatalar. Yaşananlardan ders çıkaranlardır bunlar. Ve bu dersi geleceğe yön vermede kullananlardır. Neyi neden yaşadıklarını düşünür bu insanlar. Olayları irdeler, neden sonuç ilişkisi kurarak yaklaşırlar. O hatayı neden yaptığını bulup bir daha yapmamak için önlemler alırlar. Tüm bu süreç bakış açısını da değiştirir insanın. Olaylardan ders çıkarmak gelişime katkı sağlar. Böylelikle hata, daha az hata yapma marifetini de peşi sıra getirir.  Aslında Seçil’in dinlediği insanlardan da duyduğu bu değil miydi? Dinlediği tüm başarı hikâyelerinde de kim çıkarsa çıksın, “Bu konuma gelmemi hiç hata yapmamam sağladı.” demiyordu. Başarılı olan bu insanlar, genelde hatalarından ve çıkardıkları derslerden bahsediyorlardı, üstelik bunları gelişim fırsatı olarak değerlendiriyorlardı.

Kişi hatalarından ders çıkardıkça gelişir. Sadece kendi hataları da değildir insanı geliştiren. Başkalarının hatalarından da deneyim çıkarılabilir. O hatayı yapmadan önlem alıp doğru hamleler yapar.

Bazıları için ise hatalar gelişim fırsatı değil kaçınılması gereken olaylardır. Seçil’in gözünü korkuttuğu gibi çoğumuzun da gözünü de korkutur. Ve insanlar çoğunlukla ne yapıyorlarsa hatasız, eksiksiz yapmak isterler.

Deneyimsel Tasarım Öğretisi der ki: “Sorun hata yapmak değildir. Asıl sorun hatasız olmaya çalışmaktır.”

İnsanoğlu yaratılışı gereği hata yapan bir canlıdır. Çıkmış olduğu bu hayat sahnesindeki amacı ise bu hataları azalıp en aza indirgemektir. Ki insan ne kadar mükemmel olmak istese de bu mümkün değildir. Mümkün olmayanı istemek Seçil’i gibi herkesi huzursuz kılar. En iyisine odaklandığı için iyi olanı göremez. Hedefi hep ulaşılmaz olduğu için de yoruldukça yorulur. Kendi kuyruğunu kovalayan bir köpek gibidir her hareketi. Koşar koşar koşar ama hedefine varamaz.

Peki, mükemmel olmak bu kadar ulaşılamaz bir hedefse, insan neyi hedeflemeli?

Mükemmel olan mümkün olmasa da her ne yapıyorsak iyi yapmak mümkündür.  İnsanın hedefi de mükemmel olmak değil, iyi olmak olmalıdır. İyi yapmak ve iyilerden olmak… Yaptığı şeyi en iyi yapanlardan olmak…

İşte bu noktada işler değişir. Yapamayacağım korkusuyla hareketini engellemez. Yapamadığı her anda kendini acımazsızca eleştirmez. Önce kendine, sonra başkalarına çok daha merhametli olmaya başlar. Bağışlar ve şefkatlidir. Hatalarından ders çıkarır ve iyilerden olmaya odaklanır. O zaman da bu yoldan  onu kimse geri alamaz. Kendisi bile…

 ===

Deneyimsel Tasarım Öğretisi geçmiş deneyimlerle yarını şekillendiren bir gerçeklik ilmidir. Bireylerin problemlerini çözmeleri ve hedeflerine ulaşabilmeleri için ihtiyaç duydukları yöntemleri öğretir.

 

“Kim Kimdir”, “İlişkide Ustalık”, “Başarı Psikolojisi” programlarıyla mutlu ve başarılı olmak isteyen insanlara stratejiler sunar.

 ===

 

“Milyarlarca insan içinde, “bir” kişinin ne önemi olabilir ki?

 

Bunun cevabını o “bir” kişiye sorun!”

Yahya Hamurcu